సర్వేజీవా సుఖినోభవంతు

జీవ పరిణామ సిద్ధాంతం ప్రకారం- ఇన్ని దశలు దాటి రాకముందు జంతువే మనిషి మూలరూపం. విశ్వ సంస్కృతులు జంతు తతులను విభిన్న కాలాల్లో వేర్వేరు దృక్పథాలతో చూసినా, భారతీయతది మాత్రం సృష్టి ప్రారంభంనుంచి ఒకే విధానం... దైవభావం. ఆదిదేవుడు పశుపతి. స్థితిమూర్తి శేషశయనుడు. సృష్టికర్త హంసవాహనుడు. సోమకాసురుని వాడి రెక్కలచే చీల్చి చెండాడి వేదరాశిని కాచింది మత్స్యరూపమైతే, క్షీరసాగర మథనంలో మందరగిరి కిందకు జారిపోయిన వేళ మూపు నడ్డుపెట్టి సురాసుర కార్యానికి సాయంపట్టింది కూర్మమూర్తి. ముక్కుతిమ్మన పారిజాతాపహరణంలో వర్ణించినట్లు 'అజాండ కర్పరము బీటలు వారగ మేను పెంచి మహీ మహిళా లలామను గొమ్ము కొన దగిల్చి' నీటినుంచి యెత్తినది వరాహ మూర్తి. హరి వైరంతో అరాచకం చేసే హిరణ్యకశిపుని వధాయజ్ఞం నిర్విఘ్న నిర్వహణకు హరి ఎత్తింది అర నరావతారం. 'కుటిల నఖాగ్ర కుంచికల'తో ధర్మకార్యం పూర్తిచేసింది మిగతా సగం మృగావతారం! భగవంతుడెత్తిన ఆ నృసింహావతారమే నరుడికీ మృగానికీ మధ్యగల బలమైన బంధానికి తిరుగులేని ఉదాహరణ. సీతాన్వేషణలో ఉన్న రాముడికి ప్రథమంగా సమాచారం అందించింది జటాయువు. స్నేహహస్తం చాచిన సుగ్రీవుడు, బంటుభావంతో సేవించిన ఆంజనేయుడు, సేతునిర్మాణం చేయించిన నీలుడు- చివరికి అల్పజీవి అయినా అనల్ప భక్తితో సాయానికొచ్చిన ఉడుత... అంతా జంతుసంతతే. విజ్ఞత, గ్రహణ శీలత, సున్నితత్వం, దయ, ఓర్పు, ధైర్యం, దూరదృష్టి, సహానుభూతి వంటి సద్గుణ సంపదలే దైవీయ భావనలనుకుంటే- పశుపక్షి కీటక సముదాయాలను మించిన దేవతామూర్తులు నేలా నింగీ నీటా మనిషికి మరేవీ తారసపడవు.

జంతుజాలాల్లోని ఈ విశిష్టతలవల్లే భారతీయులు చెట్టుమీది పిట్టనీ, పుట్టలోని పామునీ దేవతా స్వరూపాలుగా సంభావించి కొలిచేది. ఆవును సాక్షాత్ గోమాత స్వరూపంగా కరుణశ్రీ వంటి కవులు భావించి కీర్తించింది ఈ దైవీయ భావనతోనే. జాంబ పురాణం ప్రకారం అనంత కాలాల కిందటే జన్మించిన మూలపురుషుడు జాంబవంతుడు. కన్నబిడ్డ డొక్కలను కొలిమిగా, చర్మాన్ని తిత్తిగా, హస్తాలను పట్టుతెరలుగా, బొటనవేళ్లను ఉలులుగా మలచి విశ్వకర్మకే పరికరాలను సమకూర్చిన నిపుణుడు ఆయన. భూదేవికి వరాహపురాణం వినిపించిన మేధావి ఆదివరాహమూర్తి. సామవేదాన్ని గానంగా వినిపించిన మహాముని శుకుడు. భోజరాజీయంలోని గోవు అభిజ్ఞాన శాకుంతలంలోని కణ్వమహర్షితో సమానమైన ప్రతిభా విశేషాలతో తన చిన్నిదూడకు సుద్దులు చెబుతుంది. రఘునాథ నాయకుడి 'నలచరిత్ర' హంస కథానాయకుడి చేతజిక్కినప్పుడు చెప్పే 'సంసార ధర్మాలు' పండితుల పలుకులకు తీసిపోనివి. నలదమయంతుల మధ్య రాయబారం నడిపి వారి ప్రేమను పండించిన పెళ్ళిపెద్ద అది. శృంగారం మదన శివాలు తొక్కి నాయిక పరకీయగ మారే ప్రమాదాన్ని గ్రహించి రాత్రికో మడతపేచీ కథ చొప్పున చెప్పుకొస్తూ మగడు ఇల్లు చేరినదాకా ఇంటి పరువును, ఇంతి పరువును గుట్టుగా కాపాడిన చతుర, కదిరీపతి 'శుకసప్తతి' చిలుక. రాబర్ట్ బ్రూస్ వంటి మహారాజుకే పాఠాలు చెప్పిన సాలెపురుగులోని యంత్రరహిత నూలు నిర్మాణ కౌశలం అద్భుతం. 'ఈశ్వరశక్తి నీ కడుపులోనే లీలమై యుండునో' అంటూ జాషువా వంటి మహాకవుల మన్ననలందుకున్న జంతుజాలాల విశేషాలు ఎంత చెప్పుకొన్నా సశేషాలే!

మనిషి తన తోటి మనిషిని చిన్నబుచ్చడానికి జంతువులతో పోల్చడం ఎంతవరకు సమంజసం? 'బూడిద బుంగవై యొడలు పొడిమి దప్పి మొగంబు వెల్లనై/ వాడల వాడలం దిరిగి వచ్చెడు వారలు చొచ్చొచోయనన్/ గోడల గొందులందొదిగి కూయుచు నుండెడు' వారిని శ్రీనాథుడంతటి మహా పండితుడు గాడిదలని తూలనాడటం తగునా? పిల్లిమీద, ఎలుకమీద పెట్టి తిట్టే అన్యాపదేశాలు సాహిత్యంలో అలంకారాలు- అన్నంత వరకైతే సరిపుచ్చుకోవచ్చు. కానీ, చిన్నజీవులపట్ల పెద్దమనసు కలిగి ఉండటం బుద్ధిమంతుల లక్షణం. తీయని పదాల రామా రామా యటంచు/ తీయ తీయగా రాగాలు తీయుచున్న/ కమ్మకైతల క్రొమ్మావి కొమ్మమీది' ఆదికవి వాల్మీకిని మనం 'కోకిలస్వామి'గా కొలుచుకుంటున్నాం. కర్ణాటక రాజ్యాధిపతులు ఒకప్పుడు 'ధరణీ వరాహ'మనే బిరుదును గొప్ప గౌరవంగా ధరించేవారు. నృత్య విశేషాలను మయూర భంగిమలతోను, చురుకు వేగాన్ని అశ్వతేజంతోను, సునిశితమైన వినికిడిని పాము చెవులతోను, సూక్ష్మదృష్టిని విహంగవీక్షణంతోను సరిపోల్చుకొని సంబరపడే మనిషి సాటి జీవాన్ని అల్పదృష్టితో చూడటం సృష్టిదోషం. విష్ణుశర్మ పంచతంత్రంలో జంతుపాత్రలు అందించే నీతిచంద్రికలు మనిషి మనసులో ముసిరి ఉన్న చీకట్లను పారదోలేవి. విశ్వాసానికి శ్వపతి(కుక్క), శుచి-శుభ్రతలకు మార్జాలం, బృందస్ఫూర్తికి పిపీలక సందోహం, ఐక్యతకు కాకిమూక, సమానత్వ భావనకు వానరజాతి... మనసు తెరచుకుని ఉండాలేగానీ క్రిమికీటకాలనుంచి పశుపక్ష్యాదులదాకా సర్వజీవావళి మనిషి పాలిట పరమ గురువులే. సాధు హృదయంతో చేరదీయడమొక్కటే మనం చేయవలసిన సత్కార్యం. మైమీ విశ్వవిద్యాలయం, సెయింట్ లూయీ విశ్వవిద్యాలయం జంతువులను పెంచి పోషించేవారిమీద చేసిన ప్రయోగాల ఫలితం ప్రకారం- అది మానవ జాతికే ప్రయోజనకరం. పెంపుడు జంతువుల యజమానుల్లో ఆత్మవిశ్వాసం, ఆరోగ్యవంతమైన శరీరం, కలుపుగోలుతనం, సామాజిక స్పృహ, నిర్భయత్వం- జంతుజాలాలకు దూరంగా ఉండేవారిలోకన్నా ఇరవైశాతం అధికంగా ఉంటాయని పరిశోధన బృంద నాయకుడు అలెన్ ఆర్ మెక్కానిల్ చెబుతున్నారు. ఆసుపత్రులకు దూరంగా ఉండాలంటే సాటి జీవాలకు చేరువ కావడమే దగ్గరి దారి!

(ఈనాడు సంపాదకీయం, ౨౪:౦౭:౨౦౧౧)

______________________________

Pessimist's days of the week

From the facebook

_______________________________________________________

అమ్మపాలే అమృతం

పుట్టీ పుట్టకముందే తనువు చాలిస్తున్న జీవులకు అందించేటందుకు చాలినంత అమృతం లేక అమ్మను సృష్టించి దైవం తనకు మారుగా భూమ్మీదకు పంపించాడని ఓ ప్రాచీన కావ్య చమత్కారం. తల్లిని మించిన దైవం ధారుణిమీద లేదన్నది సర్వకాల సర్వావస్థల్లో సకల శాస్త్రాలూ విశ్వవ్యాప్తంగా ఏకీభవించిన ధర్మసూక్తం. జగద్గురువు శంకర భగవత్పాదులు ప్రస్తుతించినట్లు మాత- ఒక్క మానవ జాతికే కాదు... సురాసుర దేవ మునీశ్వర మానస మందిరాల్లో కొలువై ఉన్న మమకార దేవత. జగన్మాత అయినా అంబికమ్మ ఒడిలో బాలషణ్ముఖి చేరగానే స్తన్యమందించి ఓ మామూలు తల్లిలా ఎలా పరవశిస్తుందో 'కుమార సంభవం'లో కాళిదాసు మహాద్భుతంగా వర్ణించాడు. ఆ సందర్భంలో ఆ మహాకవి అన్నట్లు 'బిడ్డను చూసి పరవశించని తల్లి ముల్లోకాల్లో ఎక్కడైనా ఉంటుందా?'. తల్లికి కన్నపేగును తనివితీరా చూసుకోవడానికి తనువంతా కళ్లున్నా ఎలా చాలవో... పసిపోగుకీ తల్లిఒడిలో చేరి ఆడుకోవడానికి అంతకు వెయ్యిరెట్లు రెక్కలున్నా సరిపోవు- అంటాడు చలం. ఉయ్యాల్లో కక్కటిల్లిపోయే బిడ్డడు 'పుట్టు బిందెలు బూని పులిగోళ్లు బూని జనకుడూ మీ తాత వచ్చె ఏడవకూ!' అని మరిపించబోయినా ఏడుపు ఆపలేదు. 'ఉగ్గు బంగరు గిన్నె ఉయ్యాల కొనుచూ వూర్మిళ పినతల్లి వచ్చె నేడవకూ!' అని మురిపించబోయినా మారాము మానలేదు. 'అయోధ్య కెళదాము... అయ్య ఏడవకూ!' అని బులిపించబోయినా అల్లరి ఆపని ఆ బుల్లిపిడుగు సీతమ్మ తల్లొచ్చి చెంగు అడ్డుపెట్టుకొని స్తన్యమందించగానే నోరింత చేసుకొని కేరింతలు కొట్టాడని- ఓ జానపద గీతం ముచ్చట. స్తన్యమందించడమనే ప్రాకృతిక ధర్మం తల్లీబిడ్డల పేగుబంధాన్ని మరింత సుదృఢంగా మారుస్తుంది.

రక్తానికి రంగుమార్చి క్షీరధారగా- పేగు తెంపుకొని పుట్టిన పసికందు నోటికందించటానికి తహతహ పడని తల్లి ఉంటుందా ఏ లోకంలోనైనా? ఆయుర్వేదం ప్రకారం పసివగ్గు తొలి ఆరు మాసాలూ సంపూర్ణంగా పాలమీదే ఆధారపడే 'క్షీరద'. చనుబాలు పసిబాల జన్మహక్కు. జాషువా భావించినట్లు 'అక్షయంబైన మాతృక్షీర మధురధార/ లన్నంబుగా తెచ్చుకున్న అతిథి'- బుజ్జిపాపాయి. కన్నబిడ్డకు తనివితీరా తల్లి చన్నివ్వలేని దురదృష్ట పరిస్థితుల్లో సైతం పాలివ్వదగిన, పాలివ్వగలిగిన 'ధాత్రి', ఉపమాత వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేసుకున్న సంస్కృతి మనది. భోజరాజీయంలో- చంపి భోంచేస్తానని హుంకరించిన బెబ్బులికి బెదరలేదు గంగిగోవు. ఆ తల్లి బెంగంతా 'మునుమును పుట్టి... ఏడెనిమిదినాళ్ల పాటి గలిగి ఇంత పూరియు మేయనేరని ముద్దుల పట్టి' గురించే. తల్లిలేని కైలాసవాసుడికి తనను తానే తల్లిగా భావించుకుని చన్నిచ్చి సాకే ప్రయత్నం చేసింది బసవ పురాణంలోని బెజ్జమహాదేవి. హాలాహలం మినహా ఏ అమృతం రుచి ఎరుగని ఆ ఫాలాక్షుడికీ బహుశా తల్లిపాల చవి అంత నచ్చినందువల్లనేనేమో- ఆ అమ్మకు నిత్యత్వం ప్రసాదించింది! రొమ్ము గుద్దినా సరే... కమ్మని పాలు కడుపారా కన్నబిడ్డకు అందించడంలోనే జన్మసార్థకత ఉందని తల్లులు తలచే ధర్మకాలం మారుతోందా మెల్లమెల్లగా! శిశువుకు చన్నివ్వడం శరీరాకృతిని వికృతంగా మార్చే హీనచర్య- అనే అపోహ మాతలను బెబ్బులికన్నా ఎక్కువగా బెదరగొడుతోందా? బతుకు పోరాటంలో పెరుగుతున్న ఒత్తిళ్లు పొత్తిళ్ల పాపాయిలను తల్లి ఒడినుంచి ఎడమ చేయడం కాదనలేని చేదునిజం.

ప్రసవానంతరం మూడు రోజులపాటు స్రవించే ముర్రుపాలు- శిశుదశలోనే రోగనిరోధక శక్తి సామర్థ్యాన్ని అపరిమితంగా పెంచే దివ్యౌషధం. ఎదుగుదల దశలో బిడ్డ ఎదుర్కొనే వివిధ వ్యాధులకు నివారణ మంత్రం- తదనంతరమూ తల్లిద్వారా అందే ఆ క్షీరామృతం. తాగినంత కాలమే కాదు తల్లిపాలతో మేలు... పాలు తాగడమనే చిన్న కిస్తీ క్రమం తప్పకుండా చెల్లిస్తే చాలు- ముందున్న బతుకంతా అందుతుంది ఆరోగ్య బీమా. స్తన్యక్షీరం ఒక్క కన్నయ్యకే కాదు... కన్నతల్లి దైహిక మానసిక వికాసానికీ ఎంతో మేలు- అంటోంది అష్టాంగ హృదయ సంహిత. నివార్యమైన ఎన్నో తల్లి రుగ్మతలకు సంతోషకరమైన సంజీవని సూత్రం చంటిబిడ్డకు చెంగుచాటు నుంచి చన్నిచ్చే సహజ కార్యం. తనివితీరా చిట్టిపాపకు చనుబాలు అందించడం అందాన్ని హరించే హీన చర్య కాదు. గుండెబరువును దింపుకొనే ఆ ఆనందకర యోగం ఆడతనం అందాలను మరింత మెరుగులు పరచే సౌందర్య సాధనమని వైద్యనిపుణులు చెబుతున్నారు. ఆయుర్వేదంలోని నస్యకర్మ విధి కోసమూ, కంటివ్యాధులకు చేసే 'తర్పణం' చికిత్స విధానం కోసమూ ఓ మందుగా వాడుతుండటమే చనుబాల విశేష ఔషధగుణానికి తిరుగులేని తార్కాణం. నాలుగు వందల పోషక పదార్థాలు రంగరించి ఉండే తల్లిపాలకు ఏ ఆవు, మేక, ఒంటె, డబ్బా పాలు ప్రత్యామ్నాయాలు కాలేవు. 'నాలుగువేల క్షీరదాల్లో అత్యున్నతమైనది మానవజన్మ. మరి మనిషికొక్కడికే ఈ తల్లిపాల విషయంలో శషభిషలెందుకో? స్తన్య స్పర్శ హర్షానుభూతి తల్లికీ, క్షీరామృత ప్రేమ వర్షానుభూతి బిడ్డకీ ఎన్ని జన్మలెత్తితే మళ్ళీ అనుభవానికందేను? తల్లిపాలు తాగి పెరిగే కన్నయ్యలకే లోకమంతా వ్రేపల్లెలా లోకులంతా యశోదమ్మలుగా తోచే అవకాశం అధికంగా ఉందని 'ది జర్నల్ ఆఫ్ పీడియాట్రిక్స్' తాజా వ్యాసం చెబుతోంది. 

(ఈనాడు సంపాదకీయం, ౩౧:౦౭:౨౦౧౧)

__________________________________ 

ABC

from facebook
____________________________________